سفارش تبلیغ
صبا ویژن
تاریخ : یکشنبه 91/12/27 | 1:33 صبح | نویسنده : علی اصغربامری
به نام خدا
مصابیح و آیینه‏هاى قرآنى‏

همان طور که مى‏دانیم طبق حدیث ثقلین، قرآن و عترت این دو ودیعه الهى در مسیر هدایت موحدین، مکمل یکدیگرند که با تمسک به یکى و رها کردن دیگرى هدف از نزول قرآن که همان هدایت انسان‏هاست تحقق نمى‏یابد. ائمه علیهم‏السلام چراغ‏هایى هستند که از این منبع الهى نور مى‏گیرند و مسیر زندگى انسان‏هاى طالب سعادت را روشن مى‏کنند و علوم قرآن و حقیقت آن نزد آنهاست. آن ذوات مقدسه هستند که مى‏توانند متشابهات را به محکمات برگردانند و راه را از بیراهه تشخیص دهند و مردم را به راه سعادت و کمال راهنمایى کنند. مردم نیز مى‏باید معارف قرآن را تنها از آنها بگیرند و به کار بندند.
حکمت الهى چنین اقتضا مى‏کند و سنت خداوند بر این قرار گرفته است که مردم از طریق اهل بیت علیهم‏السلام با معارف قرآن آشنا شوند و با به کار بستن آنها در تأمین سعادت دنیوى و اخروى خود بکوشند. لذا براى تحقق این منظور، خداى متعال با نصب امامت مستمر، راه استفاده از معارف قرآن را براى طالبین سعادت هم چنان باز نگه داشته است. هر چند معاندان و دنیا پرستان در طول تاریخ در صدد برآمده‏اند تا مردم را از نور هدایت الهى که در مکتب اهل بیت علیهم‏السلام تجسم مى‏یابد خاموش کنند؛ لکن قرآن مى‏فرماید هرگز بدین کار موفق نخواهند شد:

یریدون لیطفئوا نور الله بافواههم و الله متم نوره و لو کره الکافرون .-1- صف، 8. ?


از این جهت حضرت على علیه‏السلام قرآن را به چراغى که هرگز از فروزش آن کاسته نمى‏شود و به خاموشى نمى‏گراید تشبیه مى‏کنند.
معارف قرآن چنان عمیق و گسترده است که هر قدر آشنایان به علوم اهل بیت در باب آن بیندیشند در هر گامى به معرفت و نکته‏اى تازه دست مى‏یابند و از آن جا که این کتاب آسمانى نسخه‏اى از علم الهى است هر قدر تشنگان حقیقت از آب زلال حقیقت آن بنوشند نه تنها سیراب نمى‏شوند که تشنه‏تر مى‏گردند. از همین روست که مى‏بینیم اولیاى خدا و عارفان به حقیقت قرآن سعى مى‏کنند با تلاوت آیات الهى در نماز و تدبر در آنها، روح خود را تلطیف نمایند و بیش از پیش خویش را در معرض الهامات خداوندى و بارش معارف بى پایان الهى قرار دهند. قرآن خورشید فروزنده‏اى است که معارف آن پایان‏ناپذیر و فروزندگى آن ابدى است؛ زیرا این کتاب آسمانى مانند دریاى عمیقى است که رسیدن به قعر و ژرفاى آن جز براى پیامبر صلى الله علیه و آله و ائمه معصومین علیهم‏السلام که به (( علم الکتاب)) آگاه هستند و هر کس و هر جامعه‏اى بخواهد با قرآن و کلام الهى آشنا شود و زندگى فردى و اجتماعى خود را بر اساس رهنمودهاى این کتاب آسمانى سامان دهد راهى جز تمسک به قرآن بر اساس تفسیر و تبیین پیامبر صلى الله علیه و آله و ائمه معصومین علیهم‏السلام و الگو قرار دادن سیره و روش آنها ندارد. براى تایید این مطلب تنها به بخش‏هایى از دو روایت اشاره مى‏کنیم.
امام صادق علیه‏السلام مى‏فرمایند:

و نحن قنادیل النبوه و مصابیح الرساله و نحن نور الانوار و کلمه الجبار رایه الحق التى من تبعها نجى و من تاخر عنها هوى و نحن مصابیح المشکاه التى فیها نور النور؛ - بحار: ج 26، ص 259. ?


قندیل‏ها و ظروف نبوت و چراغ‏هاى رسالت ماییم؛ یعنى مردم مى‏باید با راهنمایى ائمه علیه‏السلام به مقصد نبوت و رسالت که همان هدایت به سوى حق است رهنمون شوند. نور همه نورها از ماست. حاکمیت خدا از طریق ولایت ما تحقق پیدا مى‏کند. ما هستیم آن پرچم حقى که هر کس از آن پیروى کند نجات پیدا مى‏کند و هر کس از آن دور بماند سقوط مى‏کند و آن چراغ و مشکلاتى که روشنایى و نور در آن قرار دارد ماییم.
شبیه این بیان از امام سجاد علیه‏السلام نیز نقل شده است؛ حضرتش مى‏فرمایند:

ان مثلنا فى کتاب الله کمثل المشکاه و المشکاه فى القندیل فنحن المشکاه فیها مصباح و المصباح محمد علیه‏السلام المصباح فى زجاجه نحن الزجاجه کانها کوکب درى توقد من شجره مبارکه زیتونه معروفه لا شرقیه و لا غربیه لا منکره و لا دعیه یکاد زیتها یضى‏ء و لو لم تمسسه نار نور القرآن على نور یهدى الله لنوره من یشاء و یضرب الله الامثال للناس و الله بکل شى‏ء علیم بان یهدى من احب الى ولایتنا. - بحار: ج 23، ص 314. ?


حضرت در این بیان، آیه 35 سوره نور را به پیامبر علیه‏السلام و اهل بیت و ائمه معصومین علیه‏السلام تفسیر کرده‏اند. حضرتش مى‏فرمایند مثل ما اهل بیت در قرآن مثل منبعى است که از طریق آن، نور هدایت الهى، راه را بر بندگان روشن مى‏کند. ما اهل بیت حکم آن آبگینه شفافى را داریم که نور مصباح و چراغ هدایت را، که همان نور نبوت است، به بندگان منعکس مى‏کنیم. این نور از شجره مبارکه‏اى از نور الهى، که پرتو آن گسترده و غیر قابل انکار است، سرچشمه مى‏گیرد. این حقیقت نه شرقى نه غربى است نه ناشناخته و نه وانهاده است.
امام سجاد علیه‏السلام مى‏فرمایند حقیقت پیامبر و اهل بیت مکرمش حکم چراغ بسیار شفافى را دارند که بدون نیاز به شعله‏اى، نور مى‏دهد. نور قرآن مبتنى بر آن نورى است که خدا هر کس را بخواهد هدایت کند او را بدان نور ((ولایت اهل بیت علیه‏السلام)) هدایت مى‏کند.